این اختلال در هر سنی دیده میشود. معیارهای تشخیص و درمان به کار رفته نیز همانند بزرگسالان است. تفاوت اصلی این است که در این رده سنی لازم نیست کودک از غیر منطقی بودن افکار و رفتار تکراری خود آگاه باشد.
در اکثر کودکان این اختلال به صورت تدریجی شروع می شود. در مواردی که علائم به شکل ناگهانی آعاز میشود امکان دارد به علت ابتلا به عفونت ناشی از استرپتوکوک بتاهمولیتیک گروه A باشد:
این مورد " اختلال عصبی روانپزشکی خودایمنی اطفال مرتبط به استرپتوکوک" یا به اختصارPANDAS نامیده می شود. تصور میشود ابتلا به استرپتوکوک سبب ایجاد فرآیندی خودایمنی میشود که این فرایند سبب التهاب بخشی از مغز( عقده های قاعده ای) شده و درنتیجه سبب بروز اختلال وسواسی جبری در کودک می گردد.
شایع ترین وسواس فکری در کودکان عبارتند از:
✔️ ترس شدید از آلودگی و مواجهه با آن
✔️ترس شدید از میکروب یا بیماری
✔️نگرانی مربوط به آسیب دیدن خودشان یا اعضا خانواده
✔️ترس از آسیب رساندن به دیگران در اثر از دست دادن کنترل تکانه های خشم
✔️ نیاز وسواسی به تقارن و دقت و مرتب کردن اشیا
✔️نگرانی های افراطی مذهبی یا اخلاقی.
شایعترین اعمال وسواسی در کودکان عبارتند از:
✔️تمیز کردن
✔️وارسی و چک کردن
✔️رفتارهای تکراری.
معمولا این اختلال سبب بی تصمیمی و شک و کندی در تکمیل تکالیف درسی می گردد.
یک نکته مهم این است که بدانیم این اختلال به طور شایعی با سایر بیماریهای روانپزشکی مثل اختلال اضطرابی؛ اختلال کم توجهی-،بیش فعالی؛ و اختلالات تیک دیده می شود.
این اختلال سیر نوسان دار -عود و بهبودی - دارد.
در موارد خفیف تا متوسط پیش اگهی خوب و پاسخ به درمان زیاد است. به طور کل ۵۰ درصد کودکان با درمان بهبود می یابند.
البته در مواردی که همبودی با سایر اختلالات روانپزشکی وجود نداشته باشد؛ پاسخ درمانی بهتر خواهد بود.
پروسه درمان همانند بزرگسالان می باشد. البته برخی معتقدند در موارد خفیف تا متوسط بهتر است ابتدا از رواندرمانی استفاده کرد و در صورت عدم پاسخ مناسب از دارو بهره برد. ولی برخی مطالعات ثابت کرده که بهترین پاسخ درمانی زمانی صورت می گیرد که از دارو درمانی و رواندرمانی شناختی رفتاری به طور همزمان استفاده شود.
مدت درمان دارویی:
ابتدا باید ۸ تا ۱۲ هفته درمان با دوز مناسب انجام شود و پس از اینکه علائم طی این مدت فروکش کرد:
در موارد خفیف تا متوسط درمان یک سال ادامه یابد.
در موارد شدید یا دوره عود بیماری نیاز به درمان طولانی تر از یک سال وجود دارد.
در حال حاضر فلوکستین؛ سرترالین و فلووکسامین در درمان کودکان مبتلا تائید شده است.
لازم به ذکر است که تجویز هر کدام از این داروها یک معیار" حداقل سن" دارد که با مصرف دارو زیر نظر #روانپزشک این معیار اعمال خواهد شد.( مثلا سرترالین در سنین زیر ۶ سال توصیه نمیشود).