چرا مقایسه می کنیم؟

تحقیقات نشان میدهد بیش از ۱۰درصد از افکار روزانه ما، درگیر مقایسه کردن خودمان_در موضوعات مختلف_ با سایر مردم است. شاید بهتر باشد که "راه خودمان را برویم" و دست از مقایسه برداریم؛ چرا که مقایسه کردن ،سارق لذت و شادی است.
با وجود این اصل که مقایسه کردن میتواند مضر باشد، برخی تحقیقات نشان داده که در واقع راههای مقایسه کردن، ممکن است سبب تخمین نادرست از مهارت‌ها و تجربیات خودمان گردد.

در یک مطالعه مشخص شد که افراد تصور میکنند دیگران زندگی اجتماعی بهتری از آنها دارند، خودشان نسبت به دیگران وقت بیشتری را در تنهایی می گذرانند و کمتر به مهمانی می‌روند و جزو محافل اجتماعی کمتری هستند (دوستان صمیمی کمتری دارند). این مطالعه مشخص کرد که این افراد خودشان را در سطح بالایی از نظر روابط اجتماعی می‌دیدند. عموما مردم در سایر زمینه‌ها، مقایسه مشابهی دارند!
به این معنی که در برخی موارد مقایسه کردن، ما خود را بیش از آن چیزی که هستیم برآورد می‌کنیم.

در مطالعه دیگری مشخص شد، افراد خود را با مناسب‌ترین و بهترین فرد (در یک موضوع) مقایسه می‌کنند. مثلا وقتی قرار است مهارت آشپزی خود را مورد ارزیابی قرار دهند، خود را با بهترین آشپزی که می‌شناسند، مقایسه میکنند. و به شکل نا امید کننده‌ای به این نتیجه می رسند که از دیگران کمتر هستند. در مواردی که افراد خودشان را با کسی با توانایی متوسط تر مقایسه می‌کنند، این اثرات نا امید کننده کمتر می‌شود.

روانشناسان اجتماعی از مدتها قبل می‌دانستند؛ وقتی ما حس بهتری نسبت به خود پیدا خواهیم کرد که خودمان را با افرادی بدتر از خود مقایسه کنیم، در عین حال وقتی بخواهیم رشد کنیم خود را با آدمهایی که بهتر از ما هستند، مقایسه می‌کنیم. پس به طور خلاصه مقایسه کردن میتواند سارق لذت باشد؛ اما تحقیقات پیشنهاداتی برای این سیستم امنیتی ارائه میدهد:

در وهله اول سعی کنید تشخیص بدهید که آیا هنگام مقایسه، از یک هدف غیر واقعی استفاده می‌کنید؟
به طور مثال گوش دادن و توجه کردن به ۷ نفر (در یک مورد خاص) و مقایسه خودتان با این ۷ نفر؛ به جای مقایسه کردن تنها با یک نفر، اثر مقایسه‌ای سو را از بین می‌برد.

آنچه را که میخواهید در یک مقایسه به آن برسید، در نظر بگیرید. مثلا اگر تلاش دارید آشپز بهتری شوید، مقایسه خودتان با دوستی که بهترین آشپزی را دارد، زمانی مفید است که روی راههایی که میتوانید بیشتر شبیه او شوید، فکر کنید. آیا او به کلاس آشپزی رفته؟ آیا از مواد غذایی تازه استفاده میکند؟ آیا از وسایل آشپزخانه بهتری (چاقوی تیز، ظروف خاص جهت پخت غذا) استفاده میکند؟

اگر مقایسه کردن حس بدی به شما میدهد، وقت بیشتری به فکر کردن در مورد چیزهای دیگر اختصاص بدهید: اینکه چگونه یک "مهارت" در طی زمان بهبود می‌یابد؟ چگونه یک "موقعیت" ممکن است بدتر از آنچه هست، بشود؟ چه تعداد افراد، همین الان، شما را به عنوان یک الگو می‌بینند؟
مقایسه کردن همیشه می‌تواند هر دو مسیر طی کند.

مطالب مرتبط
نظرات کاربران
 
 
   
دکتر مهدی قاسمی

دکتر مهدی قاسمی

دکتر مهدی قاسمی روانپزشک و رواندرمانگر تحلیلی