دکتر مهدی قاسمی روانپزشک و روان درمانگر تهران

تغییر در روابط زناشویی پس  تولد نوزاد

چرخه‌ی کاهش میل جنسی
قسمت دوم

این مردی را که دوست دارم و پدر فرزندم است، آیا در آینده هم برایم جذاب خواهد بود؟

«آیا شوهرم باز هم مرا جذاب و خواستنی خواهد دید؟»

در این میان، نوزاد در ذهن مادر چنان جایگاهی را به خود اختصاص می‌دهد که بخش عظیمی از توان روحی و روانی و هم‌چنین عاطفی و جنسی مادر را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و به سوی خود جلب می‌کند.

بچه‌ای که متولد می‌شود در چشم مادر، جزئی از جسم خود اوست و مادر همان‌قدر که به جسم خود علاقه دارد جسم فرزندش را نیز دوست دارد. درعین حال، بچه در زندگی مادر در حکم موجود جدیدی است که احساسات عاشقانه‌ی نوینی را در او برمی‌انگیزد. این‌چنین است که مادر به نحوی ناخودآگاه، فرزندش را می‌خواهد؛ این در حالی است که مادران جوان در عین حال به صورت آگاهانه در پی این هستند که هر چه زودتر جذابیت پیشین را در چشم همسرشان به‌دست بیاورند و آنان را دلسرد نکنند. همین امر باعث می‌شود که وقتی زنی می‌گوید خیلی دوست دارم زندگی جنسی‌ام مانند گذشته شود، تمنای آشکاری در حرفش مشاهده می‌شود.

نیاز کودک به حضور مستمر مادر:
در سه ماهه‌ی اول پس از تولد همه‌چیز زیر و رو می‌شود و مرزها برهم می‌ریزد؛ هم مرزهای فردی، هم مرزهای موجود میان والد و فرزند، هم مرزهای بین زن و شوهر و هم مرزهای موجود بین فرد و محیط پیرامونش. می‌توان چنین استنباط کرد که چنین دورانی، درواقع دوران تحول جغرافیایی و سیاسی، دوران تحول سازوکاری و هم‌چنین عاطفی است.
مادر در پایان این دوره‌ی حضور الزامی خود در کنار نوزاد، باید به تدریج به او بیاموزد که غیبتش را در ذهن خود مجسم و اندک‌اندک به آن عادت کند. گذر از این دوران بحرانی، چه برای مادر و چه برای کودک، مرحله‌ای حساس است و گاهی اتفاق می‌افتد که میل دوجانبه‌ی مادر و نوزاد به حالت جمود باقی بماند.

توگویی صدایی می‌گوید:
«ما هنوز آمادگی نداریم، نه من و نه بچه نمی‌توانیم به این جدایی تدریجی فکر کنیم.» کودکی که مادرش هیچ‌وقت آمادگی جدایی از او را احساس نمی‌کند کم‌کم بزرگ می‌شود. اگر پسر باشد پس از ازدواج اغلب بین مادر و همسرش در کش‌وقوس است. وقتی پدر می‌شود و وضعیتش از آن‌چه بود بحرانی‌تر، متحول می‌شود و یاد می‌گیرد هم از مادر و هم از همسرش به اندازه‌ی کافی فاصله بگیرد.
شاید این قبیل مشکلات به‌نظر حل ناشدنی جلوه کند. تقریباً همه‌ی مادرها دچار مشکل می‌شوند، وقتی می‌بینند باید تمام وجودشان مادر باشد و در عین حال خیلی سریع به جایگاه قبلی خود، یعنی جایگاه زن همسرشان بازگردند. این‌که زن بخواهد از سویی هم به فرزندش احساس امنیت بدهد (بی‌آن‌که زیاد از حد او را لای پنبه بزرگ کند) هم او را با دنیای پیرامون آشنا کند و از سوی دیگر مقام خود را به‌عنوان شریک جنسی همسرش حفظ کند کار سختی است.

راه‌حل مناسب این است که زن و شوهر به هم فرصت دهند، در رسیدن به هدف تعجیل نکنند و بدانند که تغییر و تحول همیشه گام به گام صورت می‌گیرد.