دکتر مهدی قاسمی روانپزشک و روان درمانگر تهران

تمرین_خودشناسی
 فرار بزرگ

افکار خاصی در کار هستند تا به شما در دادن آرامش فوری کمک کنند. زمانی‌که از برخی افکار احساس درد و ناراحتی می‌کنید، ساختاری خود ساخته وجود دارد ـ که راه فرار از افکار منفی را برای شما مهیا می‌کند. در گذشته نیز احتمالاً در چنین شرایطی قرار گرفته‌اید که پس از احساس درد و ناراحتی، ساختار فعال‌سازی آسودگی و آرامش را در نظر گرفته‌اید. در این شرایط راه‌هایی برای اجتناب از درد خلق کردید که یا درد و ناراحتی را فرو نشاندید، یا با آخرین سرعت ممکن از موقعیت ناراحت کننده فرار کردید.
بدن شما به شدت به این پاسخ جنگ و گریز از خطر عادت می‌کند. در آغاز حیات، وقتی گونه‌های انسانی با موقعیت‌های تهدیدکننده روبه‌رو می‌شدند، مثل رویارویی با ببر، بدن‌شان از نظر فیزیولوژیکی تغییر می‌کرد تا بتوانند بجنگند یا بگریزند. نکته‌ی شگفت‌انگیز مغزتان این است که شما تنها باید به آن تهدید فکر کنید تا پاسخ لازم را بیابید. نیازی به ببر نیست تا این حالت رخ دهد، تنها کار لازم یادآوری تجربه‌های هراس‌آور است.
در شتاب برای فرار شاید راه‌هایی را برگزینید که به‌خوبی کمک‌تان نمی‌کند. برای نمونه، افراد زیادی برای دوری از هیجانات ترسناک، به پرخوری، پرکاری و نظیر آن پناه می‌آورند. افکار محرک فرار، افکاری است که اصرار می‌کنند برای این‌که احساس آسیب، ناراحتی یا خشم نکنید، کاری انجام دهید. متأسفانه، غریزه‌ی فرار مانع پذیرش درد اولیه‌ای می‌شود که باید احساس کنید تا درمان شوید.
افکار محرک فرار که شما ممکن است در رویارویی با انواع مختلف درد و ناراحتی داشته باشید، چه هستند؟ روی تکه‌ای کاغذ، سه فکر محرک فرار را بنویسید. سپس به این سؤالات پاسخ دهید:
• آیا به عالم خیال پناه می‌برید و فکرتان را نادیده می‌گیرید؟
• آیا خرید می‌کنید، می‌دوید، یا با مسواک دندان‌های‌ خود را تمیز می‌کنید؟
• آیا این رفتارها برای شما کارایی دارند؟
• آیا مایلید احساسات اولیه را حس کنید و با آن‌ها روبه‌رو شوید؟
با اجتناب از احساسات‌تان، به جای یک لایه، دو لایه درد خواهید داشت. فکر فرار شما را وادار می‌کنند تا از درک چیزهایی که در واقع فقط فکرند، اجتناب کنید. شما این قدرت را دارید که مانع رخ دادن فکری شوید و می‌توانید از پاسخ به این فکر به روشی جدید بپرهیزید. وقتی متوجه می‌شوید که فکری شما را به فرار تشویق می‌کند، می‌توانید بررسی کنید که آیا آن فکر شما را به جهتی که می‌خواهید حرکت کنید، هدایت می‌کند یا خیر.
• آیا آن فکر با ارزش‌ها یا آن‌چه برای‌تان اهمیت دارد، هم‌سو است؟
• آیا می‌توانید در حالی‌که با فکر اولیه‌تان هستید و به مشاهده‌ی آگاهانه می‌پردازید،، مانع عملی شدن فکر فرار شوید؟