چگونه با نوجوانان ارتباط برقرار کنیم؟

 

ارتباط با نوجوان

به‌نظر می‌‌رسد پسرم به انجام هیچ کاری‌ تمایل ندارد. از او می‌‌پرسم امروز می‌‌خواهی‌ چه‌کار کنی‌، می‌‌گوید: “هیچی‌”.
از او می‌‌پرسم بعدها می‌‌خواهی‌ چه کاره شوی‌، می‌‌گوید: “نمی‌‌دانم”.

 گاهی‌ انفعال او در مواقع بحرانی‌ و برای‌ فرونشاندن اضطراب و نگرانی‌‌اش قابل تحسین است. سکوت او با کوچک‌ترین ضربه یا صدایی‌، با به‌هم خوردن صدای‌ در، یا صدای‌ یکی‌ از دکمه‌های‌ پیانو می‌‌شکند.

 

 قدرت کلمات

گفت‌وگو دشوار، اما حیاتی‌ است و ما در بعضی‌ موارد، واقعا به آن نیاز داریم. حتی‌ نوجوانانی‌ که منفعل هستند، به گفت‌وگو نیاز دارند. اما کلماتی‌ که به زبان می‌‌آوریم، می‌‌توانند برای‌ ارتباطات ما سازنده یا مخرب باشند.

معمولاً آزاردهنده‌ترین آسیب‌های‌ روحی‌ را از زبان و حرف‌های‌ دیگران (زخم زبان) می‌‌بینیم، به‌خصوص از کسانی‌ که ادعا می‌‌کنند دوست‌مان دارند.

در دوران نوجوانی‌ این‌گونه آسیب‌ها بیش‌تر می‌‌شوند، به‌خصوص وقتی‌ مشاجره‌ای‌ میان نوجوان و والدین درمی‌‌گیرد. در این مواقع، کلمات معمولاً سریع و نیش‌دار از دهان خارج می‌‌شوند. در سنین نوجوانی‌، فرزندان ما مغرور هستند و در پی‌ کوچک‌ترین کلام توهین‌آمیزی‌، آسیب می‌‌بینند.

اما ما باید مراقب باشیم. ظاهر نوجوانان سخت‌تر از درون‌شان است و به آسانی‌ لطمه می‌‌بینند. باید همواره مراقب باشید که از رفتارشان انتقاد کنید نه از شخصیت‌شان. از سوی‌ دیگر بدانید که بچه‌ها باید همان‌طور که تحسین و تمجید ما را می‌‌شنوند، گاهی‌ شاهد انتقاد ما نیز باشند.

گفت‌وگوی‌ ما با نوجوانان دارای‌ عناصری‌ پنهانی‌ است که در گفت‌وگو با سایر افراد وجود ندارد. کلام ما بخشی‌ از فرآیند یادگیری‌ آنان است. آنان در گفت‌وگو با ما بیش از هر چیز، به کلمات مؤثر و سازنده نیاز دارند.

 ما دوست داریم آنان به ما احترام بگذارند از سوی دیگر می خواهیم یاد بگیرند از موضع خود دفاع کنند.

ما می‌‌خواهیم آنان با ما هم‌عقیده باشند، اما از سوی‌ دیگر می‌‌خواهیم در شکل‌گیری‌ رأی‌ و نظرشان، به آنان کمک کنیم.

آیا ما می‌‌خواهیم در تمام مشاجرات‌مان پیروز باشیم؟ در بعضی‌ از موارد، بله. اما درمی‌‌یابیم که گاهی‌ نیز آنان نیاز دارند طعم پیروزی‌ را بچشند. در سایر موارد، نه تنها آنان #هنر_زندگی‌ را از ما می‌‌آموزند، بلکه از آن در برابر ما نیز استفاده می‌‌کنند.

پدری‌ هروقت پسرش دیر به خانه می‌‌آمد، سرش داد می‌‌کشید و با او دعوا می‌‌کرد. بعد متقاعد شد این کارش بی‌‌فایده است. تا آن‌که شبی‌ او به پسرش گفت که وقتی‌ دیر به خانه می‌‌آید و تلفن نمی‌‌زند، او چه احساسی‌ دارد. او گفت: «من به شدت احساس درماندگی‌ و ترس می‌‌کنم. اگر تو زودتر به من تلفن بزنی‌ و بگویی‌ که دیر به خانه می‌‌آیی‌، واقعا کمک بزرگی‌ به من کرده‌ای‌
پدر می‌‌گفت این بار روشش مؤثر بود

یکی‌ از ناامیدکننده‌ترین عناصر گفت‌وگو با نوجوانان زمان است. گاهی‌ آنان فقط زمانی‌ حاضر به گفت‌وگو با شما هستند که ساعت یک نیمه‌شب است. ما نباید در این مورد سخت‌گیری‌ کنیم، زیرا آنان اغلب نمی‌‌توانند ارتباط میان اهمیت موضوع گفت‌وگو را با زمان مناسب بیان آن تشخیص دهند.

 گفت‌وگو با نوجوانان همیشه نباید طولانی‌ باشد، بلکه باید مفید و مؤثر باشد، به‌خصوص اگر قرار است در مورد ترس‌ها، اشتباهات و ماجراهای‌‌مان وقتی‌ هم‌سن آنان بودیم، حرف بزنیم. بعضی‌ از نوجوانان وقتی‌ می‌‌شنوند والدین‌شان هم‌سن آنان که بودند، تجربیاتی‌ مشابه داشته‌اند، تعجب می‌‌کنند.

 

دکتر مهدی قاسمی

نویسنده: دکتر مهدی قاسمی

روانپزشک و رواندرمانگر

مشاهده سایر مطالب دکتر مهدی قاسمی
نظرات کاربران
 
 
   
دکتر مهدی قاسمی

دکتر مهدی قاسمی

دکتر مهدی قاسمی روانپزشک و رواندرمانگر تحلیلی