دکتر مهدی قاسمی روانپزشک و روان درمانگر تهران

تحسین و تمجید

این کار یکی‌ از وظایف مهم والدین در قبال فرزندان است. وقتی‌ فرزندان‌مان کوچک هستند، ما طبیعتا از این نیاز آنان مطلع هستیم. به همین دلیل وقتی‌ گاوی‌ با پنج پا می‌‌کشند، کیک بدطعم را با رغبت می‌‌خورند و در مسابقات مدرسه برنده می‌‌شوند، گویی‌ رکوردی‌ جهانی‌ را شکسته‌اند و آنان را تشویق و تحسین می‌‌کنیم. اما اغلب وقتی‌ فرزندان‌مان به سن #نوجوانی‌ می‌‌رسند، از تحسین آنان دست می‌‌کشیم.

البته برای‌ این کار دلایل بسیاری‌ داریم. یک دلیلش آن است که آن‌قدر آنان با ما گستاخانه رفتار می‌‌کنند که نیمی‌ از وقت ما صرف مشاجره می‌‌شود و احساس می‌‌کنیم که شایستگی‌ تحسین و تشویق را ندارند. اما اشتباه می‌‌کنیم، شاید ظاهرا احساس کنیم که آنان به ما بی‌‌علاقه و بی‌‌اعتنا هستند، ولی‌ در واقع آنان هم‌چنان نیاز دارند که دوست‌شان داشته باشیم و تأییدشان کنیم و یک راه ارضای‌ این نیاز، آن است که تحسین‌شان کنیم.

با آن‌که در سال‌های‌ نوجوانی‌، آنان نیاز به استقلال دارند، اما هم‌چنان دوست دارند احساس کنند که والدین به نیازهای‌ آنان اهمیت می‌‌دهند، درست مانند کودکی‌‌شان. می‌‌خواهند که دوست‌شان داشته باشیم و تأییدشان کنیم و یک راه ارضای‌ این نیاز، آن است که تحسین‌شان کنیم. با آن‌که در سال‌های‌ نوجوانی‌، آنان نیاز به استقلال دارند، اما هم‌چنان دوست دارند احساس کنند که والدین به نیازهای‌ آنان اهمیت می‌‌دهند، درست مانند کودکی‌‌شان.

می‌‌خواهند مانند بزرگسالان با آنان رفتار کنیم، اما از لحاظ احساسی‌ هنوز بچه هستند. اگر تحسین‌شان کنیم، کمتر به سوی‌ افراد دیگر، به‌خصوص هم‌سالان‌شان، کشیده می‌‌شوند.

 این را به خاطر داشته باشید «مردم کارشان را رها نمی‌‌کنند، بلکه رئیس‌شان را ترک می‌‌کنند.» علتش این است که اکثر مدیران همواره از زیردستان‌شان انتقاد می‌‌کنند و هرگز تحسین‌شان نمی‌‌کنند.

بسیاری از نوجوانان به دوستان‌شان می‌‌گویند: «والدین من همیشه بر کارهای‌ من نظارت دارند. گویی‌ هر جا می‌‌روم، دنبالم هستند تا ایراد کارم را بگیرند. من از این کارشان خوشم نمی‌‌آید.»

وقتی‌ موردی‌ برای‌ تحسین فرزندتان نمی‌‌یابید، باید تمام سعی‌‌تان را بکنید، حتما متوجه استعداد او در زمینه‌ای‌ خاص خواهید شد. اگر قبلاً کار خوبی‌ انجام داده است، گاهی‌ بد نیست آن را یادآوری‌ کنید: «یادم می‌‌آید که یک بار برای‌ ما غذا درست کردی‌… واقعا فوق‌العاده بود.»
ــ «یادت می‌‌آید هر بار که ما بیمار می‌‌شدیم، ما را می‌‌خنداندی‌؟»
تحسین و تمجید تمام ذهن ما را پر می‌‌کند. خوب است گاهی‌ در مقابل دیگران نوجوان‌تان را تحسین کنید.
معلمان بزرگ و موفق قدرت تشویق و تحسین را می‌‌دانند.

من درک می‌‌کنم که در دنیای‌ امروز، ما باید در مورد بعضی‌ از مسائل به فرزندان‌مان سخت بگیریم، اما هیچ‌یک از ما نمی‌‌توانیم در این دنیا دوام بیاوریم، اگر فقط انتقاد و سرزنش بشنویم.
وقتی‌ فرزندان‌تان در خردسالی‌ شعر می‌‌خوانند، تشویق‌شان می‌‌کنید. هرگز از این کار دست نکشید.